نام فارسی: پاپیتال ، هدرای جزایر قناری ، پیچک قناری
نام انگلیسی : Hedera canariensis
نام خانواده : Araliaceae
“البته برخی پاپیتال را با گونه های دیگر اشتباه میگیرند و به آن عشقه هم مینامند ولی آنچه که از ترجمه نام انگلیسی و منابع انگلیسی بدست آمده نامیدن هدرای جزایر قناری و یا پیچک قناری درست به نظر میرسد “
Hedera canariensis گونه ای از پیچک (جنس Hedera) است که بومی ساحل اقیانوس اطلس در جزایر قناری و شمال آفریقا است. نام مشترک آن پیچک قناری است.
پاپیتال
این گونه رونده چند ساله همیشه سبز یا شاخه های بوته ای چوبی یا بوته ای است که به سطح ۲۰ تا ۳۰ متر ارتفاع می رسد و در سطوح مناسب مانند درختان ، صخره ها ، دیوارها و… بالا میروند و همچنین در صورت عدم وجود سطوح عمودی به عنوان پوشش زمین در بصورت افقی خزنده رشد میکند. با استفاده از ریشه های هوایی که به بستر می چسبند گسترش می یابد. در آب و هوای گرم سرعت رشد بیشتری دارد وپایداری رشد سریعتر از گونه های Hedera helix وHedera Hibernica دارد. این گونه بومی جزایر قناری، بخصوص در جنگل لورل باربوسانو میباشد.
برگهای Hedera canariensis پهن ، ۵ تا ۲۰ سانتی متر ، براق به رنگ سبز تیره و کمی چرمی ، با ۱-۵ آویز ، اندازه و شکل منظم دارد. در باغها و پارکها کشت می شود و در تزیینات باغچه ها، حیاط استفاده میشود. گلها به رنگ سبز مایل به سبز و میوه ها ، هنگام رسیدن میوه ها به شکل گوله ای میباشد. ساقه های جوان به رنگ سبز یا مایل به قهوه ای مایل به سبز است ، که گاها به رنگ قرمزویا بنفش در می آید و در زمان بلوغ به رنگ خاکستری یا خاکستری مایل به قهوه ای میشود.
“گیاه پاپیتال از گیاهانی میباشد که از طرف تحقیقات به عمل آمده از سازمان ناسا میتواند هوای منزل را تصفیه و تمیز نماید”
انواع گونه های آن عبارتند از:
Hedera helix “Pedata”
برگهای این گونه ۵ لوبی، همانند پای مرغ، به رنگ سبز ـ خاکستری متالیک با رگه های سفید ـ خاکستری میباشد. این گونه برای پوشش زمین مناسب نمیباشد. ارتفاع آن به ۴ متر (۲ فوت) میرسد.
ویژگیها: محیط نیمه سایه و خاک با زهکشی خوب را ترجیح میدهد و نسبت به سرما بسیار مقاوم است.
Hedera helix “Gracilis”
این گونه دارای برگهایی با لوبهای نوک تیز به رنگ سبز تیره میباشد که در زمستان تا حدودی ارغوانی میشود. این گونه برای پوشش زمین مناسب نمیباشد ارتفاع و میزان گستردگی آن ۵ متر (۱۵ فوت) است. ویژگی ها: محیط نیمه سایه و خاک بازهکشی خوب را ترجیح میدهد و نسبت به کاهش دما نیز بسیار مقاوم است (تا ۱۵ ـ درجه سانتیگراد).
Hedera helix “Woener”
برگهای آن دارای لوبهای ضخیم سبز خاکستری با رگه های کمرنگ بوده که در زمستان ارغوانی میشوند. این گونه برای دیوارهای شمالی و شرقی بسیار مناسب است. ارتفاع آن به ۴ متر (۱۲ فوت) و میزان گستردگی آن به ۳ متر (۱۰ فوت) میرسد. ویژگیها: محیط نیمه سایه و خاک با زهکشی خوب را ترجیح میدهد و نسبت به کاهش دما بسیار مقاوم است (۱۵ ـ درجه سانتیگراد.
شرایط پرورش گیاه پاپیتال :
نور مناسب پاپیتال :
این گیاه در اصل مناسب فضای باز و بهترین رشد رو زمانی دارد که چند ساعت نور مستقیم آفتاب رو دریافت کند، به ویژه اگر از نوع ابلق باشد به نور بیشتری نسبت به انواع سبز احتیاج دارد و در غیر این صورت حالت ابلق خودش رو از دست میدهد و به رنگ سبز درمی آید. از این گیاه در محیط اتاق هم می توان نگهداری کرد به شرطی که پنجره ی نورگیر داشته باشد و چند ساعت نور مستقیم دریافت کند ولی اگه چنین شرایطی برای آن فراهم نشود گیاه رشد نمیکند و دچار ریزش برگ میشود.
آبیاری پاپیتال :
بهترین زمان آبیاری بعد از خشک شدن سطح خاک می باشد، عشقه گیاهی رطوبت دوست و در آب و هوای مرطوب رشد بهتری دارد. به همین منظور در روزهای گرم اما زمانیکه آفتاب شدید نیست برگ های آن را با آب اسپری کنید. اگه در گلدان کاشته شده از زیرگلدانی آب و سنگریزه استفاده کنید به طوریکه گلدان روی سنگ قرار بگیرد و کف آن با آب در ارتباط نباشد.
دمای مناسب پاپیتال :
دماهای مختلفی رو میتواند تحمل کند اما بهتر است که دما از صفر درجه کاهش پیدا نکند همچنین در هوای خیلی گرم اگه دچار خشکی شود برگ ها دچار سوختگی میشوند و در این حالت باید به آبیاری آن دقت شود. اما دمای ۲۵-۱۸درجه بهترین دما برای نگهداری این گیاه می باشد.
خاک مناسب پاپیتال :
نسبت به خاک سختگیر نیست و خاک های مختلف را تحمل میکند اما هر چقدر خاک سبکتر باشد و مواد غذایی بیشتری داشته باشد قطعاً رشد بهتری هم خواهد داشت. در نتیجه استفاده از کود پوسیده ی دامی یا خاک برگ در بسترش میتواند خیلی مفید باشد. برای سبکتر شدن خاک میتوانید به خاک باغچه مقداری شن یا پیت ماس اضافه کنید.
کوددهی پاپیتال :
اگر گیاهتان خاک قوی داشته باشد نیازی به کود پیدا نمیکند اما اگه رشد آن متوقف شد میتوانید در فصل بهار و تابستان از کودهای ان.پی.کا ۱۰-۱۰-۱۰ یا نصف دوز ۲۰-۲۰-۲۰ماهی یک بار استفاده کنید.
تکثیر پاپیتال :
۱- قلمه زنی ساقه : در فصل بهار و تابستان که ریشه زایی بهتر انجام میگیرد باید قلمه ها را تهیه و در خاک مناسب و یا آب قرار داد. سعی کنید آنها را از تابش نور مستقیم خورشید حفظ نمایید.
۲- قلمه گیری :
در تمامی فصول سال میتوان نسبت به تکثیر پاپیتال از طریق تهیه قلمه سبز اقدام نمود، اما بهترین زمان قلمه گیری از اواخر مرداد تا اواخر مهر میباشد. قلمه های تهیه شده را باید در مخلوط پیت و ماسه در مکان گرم و سایه قرار داد تا ریشه دهند (بین ۴ تا ۶ هفته) سپس آنها را جابجا نمود. بهترین زمان انتقال آنها به زمین اصلی از پاییز تا بهار است. عملیات هرس آنها را میتوان در بهار و تابستان انجام داد.
پاپیتال را می توانید به آسانی از اواسط بهار تا اواخر تابستان تکثیر کنید. البته گیاهانی که در بهار تکثیر می شوند مقاوم تر هستند. با یک چاقوی تیز قلمه های ساقه ای و یا انتهایی را به طول ۱۰تا ۱۲ سانتیمتر، از ساقه های رونده جدا کنید و به روش کشت مستقیم قلمه درون گلدان ، آنها را در گلدانی با قطر دهانه ۹ سانتیمتر ، حاوی کمپوست بذر و قلمه بکارید. خاک را نسبتاً مرطوب کنید و با کیسه پلاستیکی شفاف قلمه ها را بپوشانید . بعد از یک ماه ریشه دهی انجام می شود. شما می توانید کیسه پلاستیکی را برداشته و گلدان را در تور مناسب ، ولی دور از تابش مستقیم خورشید قرا دهید. قلمه ها در آب هم ریشه می دهند. پاپیتالها در هوای خنک هم رشد می کنند اما سعی کنید در طول تکثیر ، دمای محیط ۱۸ تا ۲۰ درجه سانتیگراد باشد.
تعویض گلدان پاپیتال :
گیاه بالغ بالای ۳ سال سن را در فصل بهار تغییر گلدان دهید. گیاهان در حال رشد ممکن است به هر سال دوبار تعویض گلدان نیاز داشته باشند.در صورت سنگین بودن و عدم امکان،خاکهای سطحی گلدان را با خاک نو و غنی تعویض کنید.
تمیز نمودن برگها :
ماهی یکبارغبارپاشی جهت تمیز نمودن برگها کافی است،در صورت لزوم میتوانید از پارچه یا اسفنج مرطوب استفاده کنید.حتی الامکان از مواد براق کننده برگها استفاده نکنید.
هرس پاپیتال :
پاپیتال به هرس خاصی نیاز ندارد اما در گیاه جوان، شاخه ها و ساقه هایی را که ضعیف به نظر میرسند حذف مینمایند تا رویشهای قویتری رشد کنند. پس از تثبیت گیاه نیز هر از چندگاهی آن را سر شاخه زنی نمایید تا رشد آن کنترل شود. اما هیچگاه حذف شاخه ها و ساقه ها را تا محل ساقه های مسن تر از ۴ تا ۵ سال انجام ندهید زیرا ساقه های با این سن، بسیار کند تجدید حیات مینمایند. در مورد انواع ابلق نیز به محض ظهور شاخه های سبز یک دست آنها را حذف نمایید چرا که این شاخه های سبز مقاوم تر هستند و اگر حذف نگردند، غالب شده و به تدریج شاخه ابلق در روی گیاه دیده نمیشود. در مناطقی که احتمال نشستن گرد و غبار بر روی شاخه و برگ این گیاه وجود دارد نیز هر چند وقت یکبار گیاه را سرشاخه زنی نمایید.
آفات و بیماریهای گیاه پاپیتال :
این گیاهی ممکن است آفاتی چون کنه تار عنکبوتی ، شته ، شپشک آردآلو ، حشره سپردار داشته باشد .
-
کنه تار عنکبوتی : موجب زردی برگ های پاپیتال شود و برگ ها و ساقه شبکه تار مانند پوشانده میشوند . همچنین برخی برگ ها را قهوه ای و چروکیده میکند و می‌خشکاند .
-
شته : معمولا نواحی جوان گیاه را مورد هدف قرار میدهد و سبب چروکیدن ، عدم رشد ، زرد شدن و چسبناک شدن آن قسمت ها میشوند .
-
شپشک آردآلو : گاهی اوقات در زیر برگ ها یا محل اتصال برگ به ساقه مستقر میشوند و سبب کاهش رشد و بخصوص در مناطق جوان گیاه و زرد و بد شکل شن برگسار ها میشوند ( فعالیتی همانند شته ها دارند ) .
-
حشره سپردار : بر رو و زیر برگ ها و ساقه ها به صورت نقاطی تیره رنگ و برامده ظاهر میشوند و اگر این افت زیاد به این گیاه حمله کند سبب زردی و ریزش برگ ها میشود .
-
برگها زرد میشود و میریزد:عامل میتواند از آبیاری زیاد که موجب پوسیدگی ریشه میشود باشد آبیاری را کم کرده و کود آهن و فسفردار استفاده کنید.
-
برگها وساقه ها خشک میشود:از گرمای زیاد و یا بیماری اتشک میباشد گیاه را به محل خنکتر برده از سم بردوفیکس استفاده کنید