آشنایی با گیاه سیب زمینی و تغذیه ای آن

سیب زمینی

سیب زمینی یکی از مهمترین محصولات کشاورزی است.سیب زمینی یکی از محصولات غده ای است که غده آن دارای کربوهیدرات زیاد بوده وبه علت عملکرد بسیار بالای آن در هکتار مورد توجه فراوان قرار دارد.سطح زیر کشت و تولید  سیب زمینی در جهان ،مقام چهارم را بعد از گندم و برنج وذرت کسب نموده است.وجود اسیدهای آمینه مهم وضروری برای بدن انسان و ویتامین  A,B,C وتولید زیاد در واحد سطح این فرآورده را ازنظر اهمیت وارزش غذایی بعد از تخم مرغ در ردیف دومین منبع غذایی ساده جهان قرار داده است.سیب زمینی گیاهی یکساله دولپه ای و دائمی که در مناطق سرد که در بهار کاشت می شود.میانگن درجه حرارت مطلوب برای سیب زمینی در حدود ۲۳-۱۲ درجه سانتیگراد است.که با افزایش درجه حرارت علاوه بر توقف غده بندی باعث پوسیدگی آنها خواهد شد.از نظر رطوبت نیازش به آب نسبتا کم است.در یک دوره رشد به ۵۰۰تا ۷۰۰ میلی متر آب نیاز دارد.زمان بحرانی آبیاری  و تغذیه از زمان استولون زدن و غده سازی که همان کلدهی است آغاز می شود.وتا پایان  گلدهی ادامه دارد،گلهای سفید قرمز  یا ارغوانی سیب زمینی با دم گلهای بلند بطور متراکم در انتهای ساقه و با گل آذین گرزن دیده می شود.سیب زمینی از نظر خاک کم توقع بوده و زمینهای سبک با بافت متوسط و در عین حال قادر به نگهداری رطوبت  برای آن مطلوب می باشد. خاکهای سنگین  موجب اشکال در رشد و نمو و گاهی پوسیدگی غده کاشته شده نیز می شود واز طرفی برداشت سیب زمینی را دچار مشکل می کند.اسیدیته مناسب آن ۷-۵/۵ است و آستانه شوری آن  ۱/۷ میلی موس بر سانتی متر است.طول دوره رشد آن سه الی شش ماه است.سیب زمینی در مقایسه با غلات به نسبت مساوی پروتئین و نزدیک به دو برابردر هکتار ،هیدرات کربن تولید می کند.غده سیب زمینی دارای ۷۵ تا ۸۰ درصد آب،۱۲ تا ۲۰ درصد نشاسته ،حدود ۲/۲ درصد پروتئین،یک درصد چربی و یک درصد خاکستر است.سیب زمینی به مواد غذایی فراوان نیاز دارد و نسبت به کود حیوانی و شیمیایی عکس العمل خوبی نشان می دهد.تنها با کود دامی نمی توان حداکثر  محصول را بدست آورد بلکه باید از کودهای شیمیایی و معدنی نیز استفاده کرد.کود حیوانی را در پاییز سال قبل از کاشت ،همزمان با شخم پاییزه با خاک مخلوط می کنند.

مواد مورد نیاز

ازت:کمبود آن موجب کوتولگی گیاه و کوچک ماندن برگ ها می شود

فسفر:در اثر کمبود آن نقاط قهوه ای یا برنزی داخل غده بوجود  می آید.

پتاسیم:موجب افزایش نشاسته شده، از سیاه شدن  غده ها در مجاورت هوا  جلوگیری کرده ،سبب خوش رنگی سیب زمینی می شود  ومقاومت گیاه را نسبت به بیماریهای قارچی افزایش می دهد

منگنز:در اثر کمبود منگنز نقاط مشخص سیاه وقهوه ای روی برگ های جوان ظاهر می شود.این کمبود عمدتا با زردی بین رگبرگها همراه است.از دیگر علایم  کمبود منگنز ضعیف شدن پوست بیرونی سیب زمینی و در نتیجه آسیب دیدن غده ها در هنگام برداشت می باشد.

بر:کمبود بر موجب آبکی و بی مزه شدن سیب زمینی و کاهش کیفیت آن می شود.غده ها کوچک مانده برگها ضخیم شده  و حاشیه آنها به سمت بالا برمی گردد.

روی:در اثر کمبود روی برگهای جوان سیب زمینی فنجانی شکل می شوند

کلسیم:عدم مصرف کلسیم باعث زنگ زدگی در داخل غده ها می شود.

دوره رشد سیب زمینی:

دارای پنج مرحله است  ۱- مرحله نمو جوانه۲-مرحله استقرار گیاه ۳-مرحله تشکیل غده ۴-مرحله متورم شدن  غده ۵- مرحله رسیدگی غده

نیاز غذایی سیب زمینی

می توان برای بالا بردن میزان بازدهی و افزایش محصول طبق برنامه زیر عمل کرد.

1. استفاده از کود پودری با نیترات بالا در دو نوبت:نوبت اول موقع کاشت و نوبت دوم تا بیست روز بعد از سبز شدن گیاه
2. استفاده از کود پودری فسفر بالا:قبل از کاشت یا هنگام کاشت
3. استفاده از کود پودری دارای پتاس بالا:نوبت اول موقع کاشت و نوبت دوم تا بیست روز بعد از سبز شدن گیاه

نکته مهم:هنگام استفاده از این کودها باید دقت کرد که آنهارا به شکل دو نوار در طرفین و یا یک نوار زیر غده کاشته شده بریزید.فاصله بین کود و غده حداقل ۵ سانتی متر باشد.چرا که تماس مستقیم بین کود و غده مانع رشد بوته شده و مقدار محصول را کاهش می دهد.

نحوه مصرف کود پودری سیب زمینی NPK(12-8-35)

ترکیبات: N 12%,P2O5 8%,K2O8 35%+Mg 0.1%+Fe 0.2%+Zn 0.1%+Mn 0.1%+Cu chelate 0.5%+B 0.2)       

نحوه مصرف کود مایع سیب زمینی NPK(9-4-15)

ترکیبات: N 9%,P2O5 4%,K2O8 15%,+Mg 0.1%+Fe 0.2%+Zn 0.1%+Mn 0.1%+Cu chelate 0.5%+B 0.2%