آلوئه‌ورا بی‌ساقه‌است. البته برخی از آنها دارای ساقه‌ای بسیار کوتاه هستند. این گیاه ۶۰ تا ۱۰۰ سانتیمتر رشد می‌کند و از طریق پاجوش تکثیر میشود. برگهای آن نیزه‌ای کلفت و گوشتی با لبه‌های دندانه‌دار است و رنگ آن سبز تا خاکستری میباشد. گل‌های آن بر روی سنبله‌ای می‌رویند که گاه تا ۹۰ سانتیمتر درازا دارد. هر کدام از گل‌های آن آویخته‌است و دارای جام لوله‌ای ۲–۳ سانتیمتری میباشد. نام‌های دیگر آلوئه‌ورا عبارتند از: چادُروار، صبر سقوطری، آلوئه‌ورا، صبر، صبر کموار، صبر زرد، ازوال، ازوادزرد خزانه، مقر، ایلوا، صبارا، آلوئه کوراسائو، آلوئه هندی، آلوئه بارباد، الوا، صباره، برمس، سولع، مقرا، چادروا و صعدنا.
آلوئه ورا، معمولا به عنوان آلوئه شناخته شده است، در انواع مختلفی از آب و هوای گرم رشد می کند. این میوه در حدود ۱ تا ۲ پا بلند و گسترده در زمان بلوغ، تولید برگ های گوشتی و گل های زرد رنگی. برگ دارای پوشش مومی است و در نوع خاصی از فتوسنتز قرار دارد که هر دو از تبخیر از گیاه جلوگیری می کنند. در محیط مناسب، آلوئه با مراقبت بسیار کمی رشد خواهد کرد.یکی از خواص مهم نگهداری این گیاه در منزل به تصفیه کنندگی هوای منزل از برخی از مواد آلاینده میباشد.
ترکیبات شیمیایی
گیاه، حاوی مشتقات هیدروکسی آنتراسن از جمله آلوئین‌های A2 و B به میزان ۴۰–۲۵٪ کل ترکیبات و مشتقات کرومون از جمله آلوئه رزین A2،B و C است. ترکیبات مهم دیگر آلوئه شامل قندها از جمله: گلوکز، مانوز و سلولز، آنزیم‌ها از جمله: اکسیداز، آمیلاز و کاتالاز، هچنین ویتامین‌هایی نظیر: B1،B2،B6،C,E و اسیدفولیک و مواد معدنی مانند: کلسیم، سدیم، منیزیم، روی، مس و کروم می‌باشند. صبر زرد موادی نظیر آلوئین فامودین، آنتراکینون، ایزوباربالوئین و مقدار صمغ آن در حدود ۱۲٪ میباشد.
در سال های اخیر این گیاه به دلیل خاصیت پاک کنندگی و سم زدایی به ماده مصرفی محبوب در بین مردم تبدیل شده است. اما متخصصان پوست نیز توصیه کرده اند که از ژلاتین این گیاه بر روی پوست استفاده نکنید، زیرا یکسری مواد شیمیایی و عناصر دیگری هم در این گیاه است که امکان ایجاد حساسیت روی پوست کند. از نظر آنها آلوئه ورایی مفید است که در کارخانه فرآوری شده و مواد مضری که ممکن است تحریک پوستی ایجاد کند از آن جدا شده باشد. مقاله استادکار در مورد ژل لاغری خانگی را مطالعه کنید .
نگرانی هایی نیز در مورد مصرف آن نیز وجود دارد، برای مثال بسیاری خاصیت سمی بودن این گیاه را مطح کرده اند. پس هنگام استفاده از برگ های آلوئه ورا دقت کنید!
تشخیص آلوئه ورا سمی!
آژانس ایمنی مواد غذایی اروپا در مورد مصرف آلوورا تاکید کرده است که از شیره تلخ زرد رنگ اولیه هنگام جدا کردن برگ ها به نام آلوئه لاتکس، نباید استفاده شود و فقط باید ژل شفاف واقع در مرکز آن مصرف شود، چون این شیره ممکن است سمی بوده و برای بدن حساسیت ایجاد کند.
دمای مناسب نگهداری آلوئه ورا
آلوئه ورا گیاهی است که بیشتر در مناطق گرمسیری و خشک پرورش می یابد . این گیاه به دمایی بین ۱۷ تا ۲۴ درج سانتی گراد نیاز دارد و در گرما و سرمای شدید آسیب می بیند. اگر دوست دارید در خانه آلوئه ورا نگهداری کنید بهتر است به دمای نگهداری آن توجه نمایید و اگر منطقه زندگی شما روزهای گرم و شب های سردی دارد از پرورش این گیاه صرفه نظر کنید . بهتر در برخی از ساعات روز این گیاه را بیرون از خانه ببرید تا نور خورشید را مستقیما دریافت کند.برخی ارقام به نور مستقیم حساس هستند و موجب سوختگی گیاه میشود.
آبیاری گیاه آلوئه ورا:
گیاه آلوئه ورا را ۱۲ یا ۱۴ روز یک بار زمانی که خاک این گیاه کاملا خشک شد آبیاری کنید زیرا آبیاری زیاد گیاه سبب خراب شدن گیاه می شود . مقدار آب دهی به این گیاه باید طوری باشد که آب از زهکش گلدان خارج نشود و اگر آب در زیر گلدانی جمع شد سریع آن را تخلیه کنید زیرا آب اضافه سبب فاسد شدن ریشه می شود.این گیاه در زمستان به آب کمتری احتیاج دارد و به خواب می رود وبهتر است مقدار آبیاری آن در زمستان ماهی یک دفعه باشد.
کوددهی به آلوئه ورا:
از کود رقیق مایع و یا از نوع ان.پی.کا فسفر بالا مثل(۱۰-۴۰-۱۰) برای پرورش آلوئه ورا استفاده کنید.چنانچه، خاک ،حاصلخیز نیست،باید کود نیمه قوی را در هر ماه یکبار از ابتدای فصل بهار تا آخر تابستان،به گیاه داد.کودهای ارگانیک و یا کودهای حیوانی پوسیده را برای گیاهان کاشته شده در محیط بیرون،می توان استفاده کرد.
خاک مناسب گیاه آلوئه ورا:
بهترین خاک برای پرورش آلوئه ورا ترکیبی از ماسه یا پرلیت ۴۰ درصد با خاک برگ است
تعویض گلدان:
گیاه آلوئه ورا را باید درون یک گلدان سفالی بریزیم و گیاه را در آن بکاریم . برای انتخاب گلدان باید به سایز گیاه توجه کنید و از انتخاب گلدان کوچک بپرهیزید .
بعد از گذشت یک سال از کاشت آلوئه ورا گلدان را تعویض نمایید زیرا ریشه های آن به حد کافی رشد کرده اند. بهتر است هر ۶ ماه یکبار نیز خاک گلدان را عوض کنید و دقت داشته باشید هنگام تعویض خاک زهکشی های گلدان را مسدود نکنید زیرا وجود زهکشی مانع از فساد ریشه گیاه می شود.
تکثیر گیاه آلوئه ورا
راه های مختلفی برای تکثیر آلوئه ورا وجود دارد اما ساده ترین راه تکثیر آلوئه ورا در خانه استفاده از پاجوش هاست . پاجوش ها یا جوانه ها در قاعده گیاه هر ۶ ماه یک بار رشد می کنند .
برای تکثیر گیاه آلوئه ورا روش های مختلفی وجود دارد که یکی از آنها استفاده از پاجوش هاست. آلوئه ورا هر ۶ ماه یک بار پاجوش ها یا جوانه هایی می زند که درست در قاعده گیاه رشد می کند. این جوانه ها بهترین و ساده ترین روش خانگی برای تکثیر آلوئه وراست.
خیلی آرام و به آهستگی این جوانه ها را با ریشه از گیاه جدا کنید و آنها را در یک گلدان جداگانه بکارید پس از گذشت دو تا سه هفته خواهید دید ریشه های گیاه رشد می کنند و یک آلوئه ورا را به وجود می آورند.
درمان آفت و بیماری‌های گیاه آلوئه ورا: مانند سایر گیاهان گوشتی و کاکتوس‌ها گیاه آلوئه ورا نیز بسیار مساعد پوسیدگی میباشد و در اثر آبیاری زیاد و یا خاک نا مناسب گیاه دچار بیماری‌های قارچی شده و می‌پوسد. باید از خاک با زهکشی مناسب استفاده شود و آبیاری به طور منظم و کم صورت گیرد. در فصل خواب گیاه به آبیاری اندکی نیاز دارد.
شپشک سپردار:
این آفت از شیره گیاه استفاده می‌کند و موجب کاهش رشد گیاه میشود. همچنین به دلیل سپر تیره رنگی که دارند موجب ظاهر نامناسب گیاه می‌شوند. برای درمان باید از سموم سیستماتیک استفاده کنید. برای مطالعه مقاله کامل شپشک سپردار اینجا کلیک کنید.
کنه تار عنکبوتی:
این آفت نیز از شیره گیاه تغذیه کرده و علاوه بر ایجاد نقاط زرد رنگ بر روی برگها به تدریج موجب زردی تمامی برگ و پژمردگی آنان میشود و در نقاطی از گیاه نیز شبکه‌های تار به وجود می آورد.
شپشک آردآلود:
شپشک آردآلود بخصوص در ناحیه اتصال برگها به یکدیگر و یا در سطح خاک مکانی که گیاه با خاک تماس دارد جمع می‌شوند و از گیاه تغذیه می‌کنند. برای درمان شپشک آرد آلود اینجا کلیک کنید.
کپک سیاه:
یکی از بیماری‌های قارچی گل آلوئه ورا است. در گیاهانی که شته شپشک آردآلود و مگس سفید فعالیت می‌کنند به دلیل تولید عسلک سطح برگ چسبناک میشود و بعد از مدتی این سطح چسبناک با قارچ دوده‌ای یا سیاه پوشانده می‌شوند. قارچ از عسلک تغذیه می‌کند. این بیماری بیشتر باعث ظاهر ناخوشایند گیاه میشود تا بتواند آن را از بین ببرد.
پوسیدگی طوقه آلوئه ورا:
این بیماری زمانی اتفاق می‌افتد که بستر گیاه مرطوب باقی بماند. برگها زرد می‌شوند و ساقه می‌پوسد. باید گیاه را از گلدان در آورده و نواحی پوسیده را جدا کنید. برای چند روز گیاه را در مکانی خشک و به دور از نور مستقیم آفتاب قرار دهید که تا حدودی رطوبت را از دست بدهد. سپس با قار چکش‌های مناسب گیاه را درمان کرده و در گلدانی جدید آن را بکارید.
زنگ آلوئه ورا:
در اثر این بیماری لکه‌های کوچک قهوه‌ای یا سیاه رنگ بر روی برگها ظاهر می‌شوند. این بیماری مرگبار نیست اما به ظاهر گیاه آسیب وارد می‌کند. باقی ماندن رطوبت بر روی برگهای گیاه و نور کم محیط از جمله دلایل تحریک کننده این بیماری است.
پوسیدگی آلوئه ورا
پوسیدگی باکتریایی:
پوسیدگی باکتریایی برگ، بیماری دیگری است که موجب نواحی تیره رنگ و آبداری را بر روی پایه برگها به وجود می‌آورد. برگ به تدریج زرد میشود و می‌پوسد و گیاه از بین می‌برد. آبیاری بیش از اندازه گیاه از جمله دلایل تشدید کننده این بیماری است.
لکه برگی قارچی و باکتریایی نیز بخصوص اگر خیس و مرطوب شدن برگها به شکل پی در پی انجام گیرد می‌تواند ظهور کند. لکه‌های سیاه یا قهوه‌ای رنگی در طول برگها شکل می‌گیرد و نوک برگها پژمرده و قهوه‌ای میشود. عدم خیس شدن برگها و همچنین استفاده از قار چکش‌های حاوی مس می‌تواند بر روی این بیماری مؤثر باشد.
شته:
شته در اثر مصرف شیره و زخمی کردن پوست گیاهان موجب کاهش رشد و ضعف گیاه و همچنین زرد، قهوه‌ای شدن و چروکیدگی برگهای گیاه میشود. همچنین شته یکی از عوامل اصلی انتقال عوامل بیماری‌زا در گیاهان است.
پس می‌توان نتیجه گرفت که دو عامل اصلی در آلوئه ورا تولید بیماری می‌کند. یک حشرات مکنده که از شیره گیاه تغذیه مکنند و با سموم سیستماتیک باید کنترل شوند. دوم بیماری‌های قارچی که اکثر در اثر رطوبت بالا در اثر آبیاری زیاد مشاهده میشود.
