کاربرد کود سولفات پتاسیم در کشاورزی و باغداری

عنصر پتاسیم (k)

مقاله:تأثیرکاربرد کود پتاسیم و منیزیم برعملکرد دانه و میزان روغن گلرنگ

سولفات پتاسیم یکی از مهمترین کودهای بسیار متمرکز برای گیاهان است که برای تغذیه گیاهانی که کلر را تحمل نمی کنند، استفاده می شود.

این برای تغذیه گیاهان در گلخانه ها و در زمین های باز استفاده می شود. کود برای هر دو مرحله آماده سازی خاک قبل از کاشت و برای پوشش گیاه در مرحله رویشی مناسب است. امروز ما به شما می گویم آنچه در آن است،

بیایید درباره خواص فیزیکی و شیمیایی آن، نحوه استفاده از آن در باغ و باغ و اقدامات ایمنی در هنگام کار با کود توضیح دهیم.

پتاسیم از عناصر ضروری گیاهان عالی و فراوان‌ترین عنصر موجود در پیکره گیاه پس از ازت است. مقدار متوسط پتاسیم پوسته خاک در حدود ۳/۲ درصد است.

منبع عمده پتاسیم برای رشد گیاهان در شرایط طبیعی از هوازدگی کانیهای پتاسیمدار تامین می‌شود.

پتاسیم به راحتی در سراسر گیاه حرکت می‌کند و به مقدار زیاد در بخشهای فعال و در حال رشد گیاه وجود دارد.

مقدار مورد نیاز گیاهان به پتاسیم متفاوت است. پتاسیم در فعال کردن آنزیمها، ساختن پروتئین، فتوسنتز، تنظیم فشار اسمزی، گسترش سلولی، حرکت روزنهای، انتقال مواد در آوند آبکش و توازن کاتیون-آنیون نقش دارد.

همچنین در تشکیل قند و نشاسته، متابولیسم چربی، تثبیت نیتروژن و خنثی کردن اسیدهای آلی شرکت میکند. نقش پتاسیم در گیاه بیشتر کاتالیزوری بوده و کمبود آن مقاومت گیاه را در برابر آفات و بیماریها کاهش میدهد.

با توجه به اهمیت پتاسیم در کیفیت محصولات به این عنصر، عنصر کیفیت  (Quality element)میگویند.

کودها به عنوان منابع مناسبی برای تامین نیاز تغذیهای گیاه شناخته شدهاند که رایجترین کودهای حاوی پتاسیم مورد استفاده برای گیاهان عبارتند از: کلرید پتاسیم، سولفات مضاعف منیزیم پتاسیم، نیترات پتاسیم و سولفات پتاسیم.

کلرید پتاسیم:

کلرید پتاسیم دارای مقدار زیاد پتاسیم (۶۲%-۶۰%) میباشد، با این حال مصرف زیاد کلرید پتاسیم در مواردی که به مقدار زیادی پتاسیم نیاز است چندان مطلوب نیست، از مزایای آن می‌توان به ارزانتر بودن نسبت به دیگر کودهای پتاسه، محلول بودن آن و سهولت استفاده اشاره کرد.

البته این کود به دلیل داشتن عنصر کلر برای محصولاتی که ظرفیت پذیرش کلر ندارند (مانند تنباکو، سیب زمینی و …) مناسب نیست.

سولفات مضاعف پتاسیم و منیزیم:

سولفات مضاعف پتاسیم و منیزیم که حاوی ۲۲% پتاسیم می باشد و عمدتا معدنی بوده و به لانگبینیت معروف است. این کود در آب قابل حل بوده و در زمان کمبود منیزیم هم درخاک و هم بهصورت سرک مصرف می‌شود. همچنین سولفات مضاعف پتاسیم و منیزیم به عنوان منبعی از گوگرد و منیزیم شناخته میشود.

نیترات پتاسیم:

به علت داشتن خاصیت انفجاری نیترات پتاسیم، در تهیه این کود معمولاً ۸۰ درصد نیترات پتاسیم را با ۲۰ درصد کلرید پتاسیم ترکیب میکنند.

سولفات پتاسیم:

سولفات پتاسیم با ۴۱ تا ۴۴ درصد پتاسیم یکی از بهترین کودهای پتاسیمی است که تاکنون به بازار کشاورزی ایران وارد شده است و این کود از اثر اسید سولفوریک بر کلرور پتاسیم بدست می‌آید و در زمانی که یون کلر برای گیاه زیانبار باشد بهتر است پتاسیم به صورت سولفات استفاده شود.

پتاسیم با پوشش گوگردی به صورت یون سولفات در محلول خاک وجود داشته و به علت داشتن بارمنفی جذب ذرات خاک نمیشود، اکسید و احیاء گوگرد درخاک بیولوژیکی بوده و میکرو ارگانیسمهای خاک میتوانند گوگرد را به یون سولفات تبدیل و قابل استفاده برای گیاه نمایند.

همچنین سولفات پتاسیم را میتوان به عنوان منشاء تامین پتاسیم و گوگرد در کشتهای هیدروپونیک بهکار برد و پتاسیم موجود در سولفات پتاسیم ارزانترین روش برای القاء مقاومت به سرمازدگی در درختان میوه و گیاهان زراعی است.

به علاوه اندازه بسیار ریز ذرات این کود، مانع از ایجاد رسوب در سمپاش و سیستمهای آبیاری شده و استفاده از آن را فارغ از هرگونه مشکل میکند.

علایم کمبود پتاسیم:

1. شروع کمبود پتاسیم در برگهای پیرتر
2. کاهش رشد عمومی گیاه
3. زردی و سوختگی در حاشیه و نوک برگها
4. کاهش مقاومت به خشکی
5. کوتاه شدن و کلروز میانگرهها
6. افزایش حساسیت به شوری، سرما و بیماری قارچی
7. کوچک ماندن برگها و سبز ماندن رگبرگها
8. کشیده شدن نوک میوهها و عدم تکامل دم میوه

علایم بیشبود پتاسیم:

علایم مستقیم سمیت ناشی از پتاسیم به جز در شرایطی که خسارت ناشی از نمک به خاطر کاربرد فراوان کود پتاسه (در خاکهایی با ظرفیت تعادلی پایین) اتفاق میافتد، به ندرت دیده شده است اگر چه در برخی شرایط مزرعهای و یا آزمایشات گلدانی ممکن است سمیت عنصر فوق مشاهده شود.

با وجود این در شرایطی که مقدار زیاد کود پتاسیم استفاده میشود یا پتاس خاک خیلی زیاد است، ممکن است در بسیاری از گیاهان و خصوصا̋ در درختان میوه کمبود منیزیم یا کلسیم مشاهده شود.

در سیب زمینی و چغندرقند زیادی پتاسیم باعث کاهش نشاسته، قند و ماده خشک میشود. در کشت هیدروپونیک، تاخیر رشد، آسیب برگها و ریزش زودرس آنها به عنوان سمیت مستقیم پتاسیم ذکر شده است.

عوامل تشدید کننده کمبود پتاسیم:

1. خاک‌های با PH پایینتر از ۵ (اسیدی)
2. خاک‌های شنی و سبک یا خاک‌های خیلی سنگین
3. خشکی و کم‌آبی خاک    آبیاری بیش از حد
4. افزایش میزان منیزیم در خاک.

روش آماده کردن محلول کودی :

تانکر آب را تا دوسوم حجم پر کنید. در صورتیکه آب قلیایی باشد (۸<PH ) بهتر است اول آن را اسیدی نموده (۵ تا ۶ pH) و سپس کود را در آن حل کنید.

مقدار لازم را به دقت به میزان ۱۰ کیلوگرم در صد لیتر آب یا ( g/l100 ) اندازه گیری و به تدریج به آب اضافه کنید، آب را دائماً بهم بزنید تا کود کاملاً حل شود، بهتر است دمای آب کمتر از ۲۵ درجه سانتیگراد نباشد. (۱۲ کیلوگرم سولو پتاس در ۱۰۰ لیتر آب با دمای ۲۴ درجه سانتیگراد به سرعت حل میگردد).

سپس تانکرآب را با آب اضافی پر کنید.

وقتی مطمئن شدید که تمام کود حل شده است، محلول را به سیستم آبیاری تزریق کنید و یا محلول پاشی نمائید.

توصیه می شود که سولفات پتاسیم قبل از اضافه کردن کودهای دیگر بخصوص کود منیزیم در آب حل شود.

همانطور که معمول است مثل بیشتر کود­های جامد، برای کاربرد محلول همراه با آبیاری باید سیستم آبیاری را به فیلتر مجهز کرد و از مویان پومُد (صابون محلول پاشی) با غلظت یک در هزار همراه با کود آبیاری استفاده کرد.

توجه : برای تهیه محلول حتماً سولفات پتاسیم به آب اضافه گردد

محلولپاشی سولفات پتاسیم

برای محلولپاشی سولفات پتاسیم در درختان میوه ۱۰-۵ کیلوگرم درهکتار و در محصولات زراعی ۸-۵ کیلوگرم در هکتار بر روی برگها پاشیده شود و دقت شود که تمامی شاخ و برگها به طور کامل به محلول آغشته شوند. در ضمن از محلولپاشی در زمان تابش شدید آفتاب پرهیز نمایید.

با توجه به این که عنصر پتاسیم به سه شکل کلی نسبتاً غیر قابل جذب، با قابلیت جذب کُند و با قابلیت جذب سریع در خاک، قابل استفاده برای گیاه میباشد، پتاسیم محلول در خاک دارای قابلیت جذب سریع (یون پتاسیم محلول) است و گیاه به راحتی از آن استفاده میکند. در نتیجه بهتر است جذب پتاسیم از طریق خاک صورت گیرد و محلولپاشی آن توصیه نمیگردد.

نکات فنی استفاده از کود سولفات پتاسیم:

مصرف پتاسیم در پاییز در خاکهای رسی برای آن که ظرفیت تثبیت چنین خاکهایی را پر کند توصیه میشود.

مصرف پاییزه پتاسیم در خاکهای لومی شنی، شنی یا خاکهای آلی توصیه نمیشود. چرا که بارندگیهای زمستانه به راحتی باعث شست و شوی کود میشود.

از مخلوط کردن سولفات پتاسیم با ترکیبات کلسیمدار به شدت پرهیز نمایید.

برای بهبود اثر سولفات پتاسیم در درختان میوه، توصیه میشود در زمان بعد از گلدهی و در طول دوره رشد میوه مصرف شود.

سولفات پتاسیم قبل از کودهای حاوی منیزیم در آب حل شود.

جدول میزان استفاده از کود سولفات پتاسیم