تداخل سموم و یا کودها بایکدیگر
اختلاط سموم و یا کودها عمدتا بخاطر صرفه جویی در وقت و هزینه سمپاشی صورت میگیرد این در حالی است چند افت و بیماری همزمان در باغ یا مزرعه وجود دارد و کشاورز بدون اطلاع از واکنش منفی اختلاط شیمیایی(چون اختلاط یا عدم اختلاط فیزیکی ظاهرا معلوم میشود)،اقدام به مخلوط دو یا چند سم وکود مینماید.
هر چندکه این سموم(کنه کش،حشره کش،قارچکش،یا کود)برای اهداف خاص و ویژه مصرف شوند.واقعیت اینست که در این مسایل،اختلاط برخی سموم نتیجه اش از قبل مشخص است که تحقیق و ثابت شده که اختلاط امکان پذیر است یا خیر !! ولی اختلاط بقیه سموم با احتیاطاتی همراه است.
اصل در اختلاط دو ترکیب سمی یا کودی، احتمال قابلیت تفکیک اثرات ثانویه بالاست.
اگر این اختلاط آفت کشها به دو یا سه سم برسد نتایج غیر قابل پیش بینی بدنبال خواهد داشت!!!هر چند در آزمایشگاه نیز ترکیب سموم بعنوان ناخالصی مبهم تفسیر میشود.
در ضمن اضافه نمودن ترکیبات کودی، بخاطر تاثیرات مستقیم در ph محلول،میتواند اثار زیانباری بدنبال داشته باشد.چون معمولا کشاورزان غالبا در اواخر فصل تعداد اختلاط ها را بخاطر تعدد آفات و بیماریها افزایش میدهند.
در صورت سازگاری اختلاط سموم مزیت های متعددی عاید کشاورز می شود؛
- استفاد هم زمان کودها و محرک های زیستی گیاه و سموم مورد نیاز که موجب روند رشد بهتر گیاهان می شود.
- صرفه جویی در هزینه های سمپاشی های متعدد، انرژی صرف شده برای سمپاشی، زمان که نهایتا منجر به کاهش آسیب وارده به خاک، محصولات کشاورزی و محیط زیست می شود.
- کنترل بهتر آفات و مریضی ها و کاهش احتمال مقاومت گیاهان به سموم شیمیایی
در کل در مصرف سموم و کودها باید نکات مهمی از سازگاری و ناسازگاری در نظر گرفت
اختلاط سموم سازگار
برخی از ترکیبات هم افزایی ایجاد می کنند و ممکن است اگر برای محصولات کشاورزی استفاده شود به آن ها آسیب جدی وارد کند. البته که هم افزایی سموم در کنترل علف های هرز می تواند مفید باشد زیرا عمل نابودی علف را تسریع می بخشد.
برخی از ترکیبات دیگر خاصیت تشدید شوندگی دارد که البته برای کنترل بهتر آفات می تواند موثر باشد زیرا موجب کنترل بهتر آفات و همچنین مصرف کمتر موم شیمیایی می شود. اما نباید بی گدار به آب زد.
ترکیب آهک هیدراته یا دولومیت را با انواع کودها باعث آزاد شدن بیش از حد آمونیاک می شود.
اختلاط اوره، نیترات پتاسیم و سولفات منیزیم با بیشتر آفت‌کش‌ها سازگار است.
تجربه نشان می‌دهد افزودن اوره یا نیترات پتاسیم به ریزمغذی‌ها، باعث افزایش جذب عناصر در برخی شرایط میشود.
اختلاط سموم ناسازگار
از طرفی دیگر ترکیب بعضی از سموم ممنوع است به عنوان مثال سمومی مانند سموم قارچکش، برای اختلاط با عناصر غذایی و کودها در مخزن سمپاش مناسب نیستند.
همچنین سمی با فرمولاسیون EC را نمی توان با با یک سم دارای فرمولاسیون WP مخلوط کرد. یا سمومی که دارای فرمولاسیون EC هستند را نباید با قارچکش ها یا علف کش ها ترکیب کرد. همچنین باید از اختلاط سولفات آهن با علف کش های فنوکسی مانند توفوردی اجتناب کرد، چون سبب مسدود شدن ادوات و نازل های سمپاش می شود.
در مورد اختلاط ترکیباتی با هیومیک اسید بالا با کودهای پتاسیمی دارای درصد پتاس بالا در سیستم آبکود یا سیستم محلولپاشی باید دقت نمود زیرا احتمال ناسازگاری وجود دارد.
برخی از سموم پودری و جامد قابلیت اختلاط با سموم محلول در آب را ندارند.
اختلاط کودها و سموم با اسیدیته بالا با کودها و سموم دارای اسیدیته پایین مناسب نیست.
همچنین اختلاط علف کش ها با حشره کش ها کار درستی نیست و بهتر است فقط در موارد استثنایی انجام می شود.
دقت شود که اکثر کنه کش ها با قارچکش ها قابل اختلاط نیستند.
اصول اختلاط سموم
- به عنوان اصل اساسی، بهتر است فرمولاسیون های مشابه را با هم مخلوط نمود. (مثلا پودر وتابل را با پودر وتابل)
- بهتر است حداکثر اختلاط با دو ترکیب اتفاق افتد.
- توصیه می شود ترکیبات کودی جداگانه محلول پاشی شوند.
- هیچگاه دو محلول نباید با هم مخلوط شوند؛ ابتدا آب را به ماده اول اضافه کرده، سپس ترکیب دوم، و سپس باقیمانده آب را اضافه نمود.
ترتیب اختلاط سموم با یکدیگر
ترتیب اختلاط به شرح ذیل می باشد؛
ابتدا پودر وتابل، سپس فرمولاسیون روان ریز خشک و سوسپانسیون تغلیظ شونده و بعد فرمولاسیون های قابل حل در آب، سورفاکتانت ها، اسپری های روغنی و امولسیون های تغلیظ شونده.
تاکیدا توصیه میگردد برای کاهش اثرات مبهم و احیانا زیان بار مسئله اختلاط:
- سموم جداگانه سمپاشی گردد.
- حداکثر، اختلاط فقط به دو سم و یا ترکیب انجام گیرد.
- ترکیبات کودی جداگانه محلول پاشی شوند.
- اگر تعداد آفات متنوع است لااقل به اختلاط دو اکتفا کنیم.
توصیه اول: سموم حشره کش با کنه کش ها با ملاحظه امکان اختلاط پذیری انجام شود.
توصیه دوم: اکثر کنه کشها با قارچکشها اختلاط نمیشوند.
توصیه سوم: با اینکه در لیبل کودها از امکان اختلاط پذیری بلامانع شده ولی حسب احتیاط بخاطر شرایط محلولپاشی ویژه، به تنهایی مصرف شوند.
زمان حساس گیاه برای سمپاشی هنگام گلدهی و هنگام برداشت است جوانب احتیاط در سمپاشی کاملا ضروری است.
عوارض اختلاط غلط سمپاشی با زردی،نکروز، ریزش برگها و میوه، تغییر رنگ برگها و میوه، توقف رشد جوانهدهای انتهایی، عوارض تغییر رنگی نامشخص و یکطرفه و… بروز میکند.
آبیاری قبل از محلول پاشی عمدتا باعث کاهش اثرات سو سمپاشی میشود.
جدول اختلاط مواد شوینده و خطرات آنها
جدول اختلاط سموم با کود
چه سمومی قابل اختلاط نیستند؟