روشهای ساده کود سازی در منزل
کمپوست سازی از زباله های خانگی در خانه چه مزایایی دارد؟
کمپوست خاک را غنی سازی می کند. به حفظ رطوبت و مهار بیماری های گیاهی و آفات کمک می کند. به گیاهان کمک میکند که رطوبت بیشتری در دوران خشکی به دلیل تغییرات آب و هوایی داشته باشند. نیاز به استفاده از کود های شیمیایی را کم می کند. از فرسایش خاک جلوگیری می کند. به رشد باکتری ها و قارچ های مفید تجزیه کننده در خاک کمک می کند تا خاک غنی و پر از مواد مغذی برای گیاهان شود. انتشار گاز گلخانه ای متان از زمین را کاهش می دهد. هزینه های شما را کاهش می دهد.محیط زیست را سالمتر میکند.
فرآیند کمپوست سرد در مقایسه با کمپوست گرم
کمپوست سرد یا آهسته
این روش برای افرادی که زمان زیادی برای اختصاص دادن به تهیه کمپوست خانگی ندارند، ایده آل است. این روش نیازه به رسیدگی زیاد ندارد و تنها زمان بیشتری برای اتمام فرآیند نیاز است. یعنی حداقل یکسال یا بیشتر برای تبدیل مواد به کمپوست زمان می برد. کمپوست سرد بهترین روش برای کمپوست کردن چمن های زده شده و برگ های خشک است. علف های هرز را باید از آن جدا کنید زیرا حرارت در آن به حدی نیست که بذر علف ها را از بین ببرد. خرد کردن برگ ها با ماشین چمن زنی به تسریع روند کمپوست شدن کمک می کند.در این روش مواد را روی هم انبار در مخزن(یک درب از بالا و یک درب از پایین) میکنند و به مرور از زیر مخزن خاک پوسیده را خارج میکنند.
کمپوست گرم و یا سریع
این روش تهیه کمپوست خانگی نیاز به رسیدگی و کار بیشتر دارد. البته اختصاص دادن زمان چند دقیقه ای در روز می تواند ظرف چند هفته کمپوست شما را آماده کند. بهترین شرایط برای استفاده از کمپوست گرم اینست که مواد دارای کربن زیاد و دارای نیتروزن زیاد با نسبت یک به یک با هم مخلوط شوند. کمینه اندازه ظرف کمپوست نیز باید یک متر در عرض، طول و ارتفاع باشد.
مواد کربن دار و نیتروژن دار را یا با هم مخلوط کرده و یا به صورت لایه لایه در ظرف بریزید. به طوریکه هر لایه ۵ تا ۱۰ سانتی متر باشد. به صورت دوره ای آن را آب بدهید اما سیراب نکنید. سوراخ هایی در دیواره ی ظرف برای اکسیژن رسانی ایجاد کنید. از بخاری مخصوص کمپوست یا بخاری آکواریوم می توانید در ظرف کمپوست خود استفاده کنید که دمای ظرف کمپوست را کنترل کند. دمای آن باید بین ۵۵ تا ۶۰ درجه سلسیوس (سانتی گراد) باشد. گاه گاهی مواد را هم بزنید. هم زدن کمپوست به صورت روزانه یا سه بار در هفته به تسریع فرآیند کمپوست شدن کمک می کند و مدت آن را به کم تر از یک ماه می رساند. اما اگر هم زدن هفته ای یکبار انجام شود مدت زمان آماده شدن کمپوست تا سه ماه به طول می انجامد.
از چه موادی برای تولید کمپوست خانگی استفاده کنیم؟
برای تولید کمپوست خانگی تنها به زباله های آشپزخانه‌تان نیاز دارید. مواد مورد استفاده در این فرآیند به دو دسته مواد سبز (موادی که نیتروژن دارند) و مواد قهوه‌ای (موادی که کربن دارند) تقسیم می‌شوند. در ادامه به برخی از مواد سبز و قهوه‌ای اشاره می‌کنیم.
مواد سبز مانند برگ‌های سبز گیاهان، گل‌ها، زباله‌های باغ، سبزیجات، پوست میوه‌ها، تفاله چای و قهوه، پوسته تخم مرغ و مواد مشابه.
مواد قهوه‌ای مانند برگ‌های سوزنی درختان همیشه سبز (مثل کاج)، برگ‌های خشک شده، شانه تخم مرغ، دستمال و حوله کاغذی، روزنامه و کاغذ (غیر از کاغذهای گلاسه)، پوست درخت، کاه، مقوا، کیسه‌های قهوه و چای، چمن‌های کوتاه شده و مواد مشابه.
چه موادی کمپوست نمی‌شوند؟
مهمترین هدف از تهیه کمپوست خانگی دستیابی به کمپوست سالم است. به همین دلیل برای کاهش خطر ابتلا به پاتوژن ها و مواد خطر ناک و شیمیایی مضر از ریختن مواد زیر در ظرف کمپوست خانگی خود داری کنید.
- زباله های جارو برقی
- مدفوع حیوانات(به غیر از پرندگان)
- برگ ها و گیاهان آفت زده و بیمار
- مواد گوشتی و لبنی و محصولات دیگر حیوانی
- روغن و چربی
- خاکستر زغال یا زغال چوب(اجازه فعالیت میکروارگانیسم ها را نمیدهد)
- شاخه های حاصل از هرس درختان
- کاغذ پرینت شده(بعلت وجود جوهر)
- هر ماده ای که به سموم آلوده باشد(بعلت تجزیه بلند مدتی دارد)
- تفاله چایی خیس(اولین مرحله باید کاملا خشک شود)
چطور کمپوست خانگی درست کنیم؟ از چهار روش میتوانید با زباله خانگی کمپوست درست نمایید:
چند نکته کلی باید در تمامی روش ها رعایت کنید کنترل رطوبت کمپوست است. رطوبت توده مواد شما باید مانند اسفنجی باشد که آب را به خودش جذب کرده است. و نباید رطوبت چنان باشد که با در دست گرفتن توده مواد قطرات آب از آن چکه کرده یا رطوبتش دستتان را خیس کند. پس همواره رطوبت مواد را چک کنید. اگر مواد خشک بودند به آن آب بپاشید و اگر زیادی مرطوب بودند به آن مواد خشک اضافه کنید.
برای کاهش زمان روند تولید کود خانگی باید به شرایط محیطی هم توجه کنید. مثلا اگر در منطقه‌ای سردسیر زندگی میکنید باید سطل کمپوستتان را در معرض تابش غیرمستقیم نور خورشید قرار دهید. زیرا عمل تجزیه مواد به مقداری گرما نیاز دارد. اما اگر در منطقه‌ای گرمسیر زندگی میکنید بهتر است سطل را در سایه بگذارید. بدین ترتیب از تبخیر آب و خشک شدن مواد جلوگیری میکنید.
اولین روش گودال یا دفن زباله در زمین است
روش گودال، بیشتر برای باغها مناسب است، ولی در باغچه منزل نیز قابل اجراست.این روش، بسیار ساده بوده و نیاز به هم زدن چندانی ندارد.
اول گودالی به عمق ۱۲۰-۴۰ سانتی متر در خاک ایجاد کنید.
دوم موادی که میخواهید از آن ها کمپوست تهیه کنید را درونش بریزید.
سوم کمی حدود ۲۰ سانتی متر روی آن خاک می ریزید
صبر کنید تا کود طبیعی شما آماده شود این فرآیند بین یک سال تا ۲ سال طول می کشد.
این روش آسان‌ترین روش است و طبیعت تمام مراحل تبدیل زباله به کود را برایتان انجام می‌دهد.ولی یک نکته را باید درنظر داشته باشید زباله قبلا خشک شده وبا مقداری از گوگرد و یا دیگر مواد ضدعفونی کننده آغشته شود مخصوصا تفاله های چایی که موجب تولید لاورهای پشه ها و مگسها وحتی برخی از مواد موجب لاورهای ریشه خوارخواهند شد.
اما این روش فقط به درد کسانی می‌خورد که باغ یا خانه‌ای با حیاط بزرگ دارند. امروزه اکثر افراد در خانه‌های آپارتمانی زندگی میکنند و روش دفن در زمین به کارشان نمی‌آید. اگر شما هم جزو این دسته هستید اصلا نگران نباشید. درون یک سطل پلاستیکی یا فلزی هم می‌توان کمپوست خانگی تولید کرد.
دومین روش کمپوست سازی سرد است
برای کمپوست خانگی سطل‌های مخصوصی در بازار وجود دارد که میتوانید آنها را تهیه کنید. ولی میتوانید برای صرفه جویی در هزینه خودتان مخزنی درست کنید که از زیر درب داشته باشد و بتوانید مواد قهوه ای شده را استخراج کنید.پشت بام یا بالکن خانه گزینه‌هایی مناسب برای جاگذاری سطل کمپوست هستند. حال توجه نمایید که مکان مخزن سرپوشیده باشد تا از آفتاب و باران مستقیم برروی مواد جلوگیری کند. هر از گاهی در فصل گرم تابستان کمی به علوفه های خشک با مه پاش آب بر سطح مواد آب بزنید.
حالا وقت پر کردن سطل فرا رسیده. کف سطل را با چند شاخه پر کنید تا به نوعی سطل کمپوستتان زهکشی شده و جریان هوا در آن برقرار شود. بعد یک لایه برگ روی آن بریزید. از اینجا به بعد به صورت یک لایه در میان سطل را از مواد سبز و مواد قهوه‌ای پر کنید.
در آینده هر وقت خواستید به سطل کمپوستتان موادی اضافه کنید حتما به لایه‌بندی که گفته شد توجه کنید و دقت کنید که زیر زباله‌های جدید یک لایه مواد قهوه‌ای وجود داشته باشد. در غیر این صورت رطوبت توده بالا رفته و باعث کند شدن سرعت تجزیه مواد میشود.
حتما حین پر کردن سطل کمپوست به لایه‌بندی یکی در میان مواد سبز و مواد قهوه‌ای توجه کنید تا بهترین نتیجه را از کارتان بگیرید.
سومین روش کمپوست سازی گرم است
درمکانی مسطح زباله های خرد شده را روی هم انبار میکنید اگر خشک باشد به آن رطوبت لازم را با مه پاش میدهید روزی حداقل دو بار زیر و رو میکنید این مکان نیز باید سرپوشیده باشد تا از آفتاب و باران مستقیم مصون باشد برای تسریع تجزیه میتوانید از محلول باکتریایی (ای ام)EM استفاده نماید که حداقل بین یک الی ۳ ماه با این روش کمپوست به مرحله استفاده میرسد.
نگهداری کمپوست در سطل
برای نگهداری از سطل کمپوست باید به چند مورد توجه کنید. هر بار که ماده‌ای جدید به سطل اضافه کنید حتما مطمئن شوید که با لایه‌های پایین‌تر مخلوط میشود.
اگر سطل کمپوستتان از خودش بوی بد متساعد میکند یعنی که تجزیه مواد به صورت بی‌هوازی انجام میشود. برای رفع این ایراد باید حداقل یک بار در هفته مخلوط کمپوستتان را زیر و رو کنید.
زیر و رو کردن مخلوط داخل سطل کمپوست برای تولید کود خانگی به صورت هفتگی برای جلوگیری از بدبو شدن آن امری ضروری است.
چهارمین روش کمپوست سازی با کرم‌های خاکی
طبیعت برای تبدیل زباله به کود راه حل دیگری نیز وجود دارد در این روش از موجودهایی بنام کرم‌های خاکی زباله‌خوار استفاده میشود. این کرم‌ها قادرند روزانه چندین برابر وزنشان زباله هضم نمایند و با هضم آنها کودی موسوم به ورمی کمپوست درست کنند. شما نیز میتوانید با استفاده از این کرم‌ها به فرآیند تولید کمپوست خانگی‌تان سرعت ببخشید.
استفاده از کرم‌های خاکی یک خوبی دارد و آن این است که نیازی به هم زدن محتویات سطل ندارید ولی باید هر روز رطوبت و دمای لازم مواد را کنترل نمایید. ضمن اینکه سرعت تولید کود به کمک کرم‌های زباله خوار بسیار بالاست. این کرم‌ها به مرور زیاد می‌شوند و شما میتوانید کرم‌های اضافی را به محل‌های پرورش این نوع کرم بفروشید. اگر حجم زباله تولیدی‌تان بالا باشد میتوانید به کسب درآمد از طریق فروش کود تولیدی‌تان نیز فکر کنید.
استفاده از کرم‌های زباله‌خوار جایگزینی بسیار مناسب برای روشهای سنتی تولید کود خانگی است. این کرم‌ها کار تولید کمپوست خانگی را برای ساکنین آپارتمان‌ها بسیار راحت میکنند. ولی مشکلی در ابتدا با آن مواجه هستند بوی اولیه زباله ها خواهد بود که اجرای این روش هم در خانه های آپارتمانی غیرممکن خواهد نمود.