گلایفوزیت (رانداپ)
گلایفوزیت (Glyphosate) یک لیتری
علف کش سیستمیک و غیرانتخابی
این علفکش در بازار با نام تجاری رانداپ(RoundupSL41%) وجود دارد. گلایفوزیت علفکشی از گروه اسیدفسفونیک(نمک ایزوپروپیل آمین) است که برای کنترل کلیه گیاهان هرز(نازک برگ و پهن برگ) یکساله و چندساله در باغات و زمینهای زراعی و غیر زراعی بصورت مایع قابل حل در آب(SL41%) فرموله میشود.
علائم تاثیر در گیاه :
کلروز اندام های هوائی و به دنبال آن نکروز بافت مشاهده می شود.علائم، ابتدا در بافت های جوان و سپس در بافتهای مسن دیده می شود.برگ های حاصل از رشد مجدد گونه های چند ساله تغییر شکل پیدا کرده اند و لکه های سفید روی آنها مشاهده می شوند.
در برخی موارد نیز از یک گروه منفرد، چند ساقه رشد می کند.اثرات قابل رویت این علفکش در گیاهان یک ساله ۲ تا ۴ روز و در گیاهان چند ساله ۷ تا ۱۰ روز طول می کشد.
مکانیسم اثر گلایفوزیت :
علفکشی است سیستمیک و غیر انتخابی(عمومی) که پس از سبز شدن علف هرز (Post-emergence) استفاده میشود.
این ترکیب از طریق برگها و قسمتهای سبز گیاه جذب شده و روی آنزیمهای مختلف اثر می کند و در تشکیل اسیدهای آمینه و سایر ترکیبات شیمیایی داخلی گیاه ایجاد اختلال می کند (چون از قسمتهای چوبی شده گیاه جذب نمی شود لذا میتوان براحتی در اطراف تنه درخت پاشید).
بازدارنده آنزیم (PSPS (5-enolpyruvylshikimate–۳-phosphate synthesis است که از سنتز اسیدهای آمینه آروماتیک ضروری، برای ساخت پروتئین جلوگیری می کند.
لازم به ذکر است که اثر گلایفوزیت یک هفته تا ده روز پس از سمپاشی کامل می شود و برای مشاهده کارایی لازم باید عمل سمپاشی در دوره رشد و فعالیت گیاه هرز انجام شود.
احتیاطات لازم جهت مصرف:
گلایفوزیت علف کش عمومی است . در صورت دقت کاربر احتمال پخش یا انتقال آن روی محصولات زراعی یا درختان و بروز خسارت در آنها وجود دارد.
کاربرد گلایفوزیت در کشتهای غلات گندم و جو توصیه نمی شود. چنانچه بلافاصله بعد از سم پاشی با گلایفوزیت، عملیات نشاء کاری انجام شود، امکان آسیب به نشاء ها وجود دارد. چرای دام از گیاهان تیمار شده با گیاهان سمپاشی شده موجب بروز مسمومیت میشود.
از این جهت گیاهانی که به سم آلوده هستند باید قبل از چرا برداشت شوند. کاربرد گلایفوزیت در چمنزارهائی که علوفه آن برای تغذیه حیوانات و یا چراگاه استفاده می شوند، توصیه نمی شود.
گلایفوزیت را نباید در مکان های سرپوشیده مثل گلخانه یا پوشش پلی اتیلن بکار برد. سم پاشی مستقیم کنار حاشیه زمین باید از کنار پرچین ها شروع شود.
علف کش گلایفوزیت نباید در مخازن استیل و یا گالوانیزه نگهداری شود، بهتر است عملیات سمپاشی با سمپاش هائی که مخازن آنها از جنس استیل یا گالولنیزه است نیز انجام نشود. باقیمانده محلول علف کش نباید به مدت طولانی در مخزن سمپاش نگهداری شود.
سمیت برای محیط زیست:
دام و طیور را قبل از سمپاشی از محل دور نمائید. از چرای دام در نواحی تازه سمپاشی شده جداً خودداری نمائید. از آلودگی آبهای آشامیدنی جاری، راکد و زیر زمینی به سم و محلول سم اکیداً خودداری نمائید. از شستشوی دستگاههای سمپاشی نزدیک رودخانه و آ بهای جاری خودداری کنید .
علائم مسمومیت، کمکهای اولیه و پادزهر:
علائم مسمومیت شامل سردرد ، سرگیجه، حالت تهوع می باشد. در صورت بروز علائم مسمومیت با اورژانس ۱۱۵ تماس بگیرید.
برچسب سم را به پزشک نشان دهید.در صورت خورده شدن به مسموم مواد چربی دار مثل شیر و روغن ندهید. به مسموم هشیار ، آب بخورانید. مسموم را در هوای آزاد قرار دهید. درصورت ریختن سم روی بدن و صـورت، فوراً با آب و صابون چندبار شستشو نمائید.
درصورت تماس با چشم، چشمها را چند دقیقه با آب تمیز و فراوان شستشو دهید. در صورت مسمومیت، با خوراندن آب و وادار کردن مسموم به تهوع او را به پزشک برسانید و همچنین پادزهر پیشنهادی سازمان حفظ نباتات آتروپین می باشد که باید تحت نظر پزشک مصرف شود.
شرایط نگهداری :
از خوردن سم، تماس سم با پوست ، چشم و لباس، استنشاق ذرات سم ، خوردن ، آشامیدن، در هنگام سمپاشی خودداری کنید.
در هنگام سمپاشی از لباس کار، کلاه، عینک، ماسک ، چکمه و دستکش پلاستیکی و غیر قابل نفوذ استفاده کنید. پشت به باد سمپاشی کنید.
بعد از خاتمه سمپاشی لباسها و بدن را شستشو دهید. از کشیدن سیگاردر هنگام سمپاشی اکیداً خودداری شود. از مصرف مجدد ظروف سموم جدا خودداری شود.
ظروف و بسته های خالی باید در یک محل دور از منابع آبی نگهداری شود و مطابق با ضوابط ملی نسبت به دفع زیست محیطی ظروف و بسته های خالی اقدام گردد.حمل و نقل این حشره کش بایستی طبق مقررات بین المللی مواد خطرناک صورت پذیرد .
سم علف کش گلایفوزیت با نام تجاری رانداپ میباشد .از این ترکیب در جهت نابودی ریشه کلیه علف های هرز نازک برگ و پهن برگ، یکساله و چندساله استفاده میشود